Opgelichte stoeptegels, Rob Elderenbos, 1984
Van der Boechorstraat/De Boelelaan
De stedelijke ruimte kan op twee manieren worden begrepen. Aan de ene kant staan planologen, architecten, bouwbedrijven en de gemeente; zij ordenen de ruimte in gebouwen, wegen, groen, enzovoorts. Aan de andere kant staan de gebruikers van die ruimte; zij zorgen voor het sociale leven in de stad. Dat leven wordt beïnvloed door de ruimte waarin het zich afspeelt maar tegelijkertijd vormen gebruikers een stad terwijl ze deze gebruiken. Dit laatste gegeven zie je mooi terug in dat wat je ‘de betekenis van een lege plek’ zou kunnen noemen.
Opgelichte stoeptegels van Rob Elderenbos uit 1984 bevond zich oorspronkelijk op de kruising tussen de Van der Boechorststraat en de De Boelelaan, op een smalle stoep aan een drukke weg. Grote stalen platen breken het trottoir open. De platen hebben iets weg van de bouwplaten die soms ter vervanging van een stoep worden neergelegd bij werkzaamheden. Als je dit werk op zichzelf bekijkt is het een mooie onderbreking van het dagelijks leven; een ogenschijnlijk banale stoep wordt een esthetisch object dat je kunt beschouwen. Toch was het werk niet contemplatief bedoeld. Het past in een stroming die opkwam in de jaren ’70 en omgevingsvormgeving wordt genoemd. De verwante kunstenaars meenden dat kunst de openbare ruimte niet zou moeten versieren of van extra betekenis voorzien, maar een impuls moest geven aan de prikkelarme omgeving van de moderne stedenbouw. Opgelichte stoeptegels is een goed voorbeeld van een kunstwerk dat mensen bewustmaakt van de ruimte waarin zij zich voortbewegen, maar doet dat op een verstorende manier. Het kunstwerk zit namelijk in de weg: je kunt er letterlijk niet goed omheen. Dat kan enige irritatie wekken bij gebruikers van de stoep. In 2013 maakte het werk nog deel uit van de publieke ruimte, maar inmiddels is het weggehaald. Het verwijderen van het werk toont de macht van de gebruiker van de stedelijke openbare ruimte: stedelijke planners dienen continu rekening te houden met de mensen in een stad en de openbare ruimte op hun wensen aan te passen. De hedendaagse burger is behoorlijk prikkelbaar.
Op het Kleinpolderplein in Rotterdam bevindt zich het Museum voor Verweesde Beelden, met plaats voor publieke kunstwerken die op hun oorspronkelijke locatie niet (meer) functioneerden. Wellicht is daar een plekje vrij voor deze Opgelichte stoeptegels.
Dit werk is niet meer aanwezig.
Meer informatie
–