Muurschildering 50 jaar Molenwijk, Karski and Beyond, 2018
Stellingweg 355
Als je door Noord fietst, kom je overal muurschilderingen tegen: op blinde muren, in tunnels, onder viaducten. Het zijn kunstwerken die het goed doen op social media, zoals Instagram, en zowel Amsterdammers als toeristen fietsen er speciaal voor om. 50 jaar na oplevering van Molenwijk kreeg de buurt van woningcoöperatie De Alliantie zo’n muurschildering cadeau. Via het STRAAT Museum kwamen ze bij straatkunstenaars Karski (Roy Valk) and Beyond (Roelof Schierbeek) terecht.
Karski and Beyond hebben in verschillende steden — van Den Haag en Rotterdam tot Jersey City en New York — grote delen muur in de publieke ruimte beschilderd. In Amsterdam is het kunstenaarsduo vooral bekend vanwege de langste muurschildering in Zuidoost en hun illegale muurschildering van Rembrandt en Herman Brood tegenover Café de Jaren in het centrum van Amsterdam.
De studio van de straatkunstenaars is vlakbij Molenwijk te vinden op de hippe NDSM-werf. Voor deze muurschildering werkten de kunstenaars nauw samen met de buurtcommissie, die verschillende thema’s aandroeg, namelijk de naam ‘Molenwijk’, de natuur in de buurt en de diversiteit van de bewoners. In het laatste geval was de vraag of daarvoor portretten van de bewoners zelf gebruikt moesten worden. Roy Valk vertelt: “Daar werd door de buurt niet positief op gereageerd. Straks kies je iemand die iets heeft gedaan wat niet door de beugel kan. Of iemand overlijdt en dat is weer kwetsend voor degenen die achterblijven.” Toen hebben Karski and Beyond hun eigen portfolio erbij gepakt met portretten van mensen die ze over de hele wereld hebben gemaakt, want de bewoners van Molenwijk komen ook uit iedere windstreek.
Daarnaast wordt de grote diversiteit van tjirpende vogels in Molenwijk weergegeven en is er in de muurschildering ook nog een klein Delfts blauw molentje te vinden. Karakteristiek voor de schilderingen van Karski and Beyond zijn de felgekleurde achtergronden. Valk legt uit dat ze in de studio schilderingen maken, waarbij ze acrylverf en chemicaliën mengen. Hierdoor ontstaan er scheikundige processen, waar ze foto’s van maken. In hun schilderingen gebruiken ze double exposure foto’s als inspiratiebron. Ze hebben dus foto’s over elkaar heen gelegd, waardoor beelden en kleuren door elkaar heenlopen.
De muurschildering is te zien in de parkeergarage van de Rosmolenflat. Karski and Beyond kregen een muur toegewezen in een donkere hoek van de garage, waar al flink wat tags op zaten. Ze hebben er toen in eerste instantie voor gezorgd dat er betere verlichting kwam. Wat betreft tags van anderen legt Valk het volgende uit: “Over het algemeen is er respect vanuit de echte graffiti scene. Maar je hebt natuurlijk ook kinderen die een stift of een spuitbus in hun handen kunnen nemen.” Daarom zit er een coating overheen, waardoor graffiti snel en makkelijk te verwijderen is.
De muurschildering werd zó goed door de buurt ontvangen, dat deze naar buiten is doorgetrokken. Valk zegt dat hun hoop is dat er meer komt in de wijk. Hij zou het liefst de zijkant van één van de flats willen beschilderen. “Het brengt immers ook weer een ander slag mensen naar de wijk, en de wijk wordt er levendiger van.”
Beluister ook de podcastaflevering over dit kunstwerk, en laat je meeslepen door de boeiende verhalen achter de werken van kunstroute in Molenwijk. In de podcast luister je naar gesprekken tussen kunsthistoricus en onderzoeker van deze route, Sietske Roorda, en schrijver Willem Sjoerd van Vliet.